Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η κακή διατροφή, η σωματική αδράνεια…είναι η αιτία για την παχυσαρκία και το σακχαρώδη διαβήτη, παθήσεις που αποτελούν τη μάστιγα του αιώνα μας. Είναι μήπως η ώρα να αλλάξουμε τρόπο ζωής;
Ο διαβήτης, είναι μια πολυπαραγοντική διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεϊνών που το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η χρόνια υπεργλυκαιμία, αυτό που ο κόσμος αποκαλεί «έχω ζάχαρο». Η διαταραχή αυτή οφείλεται στην έλλειψη ή και στην ανεπαρκή δράση της Ινσουλίνης, έχει χρόνια πορεία και μακροπρόθεσμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές σε όλους τους ιστούς και σε όλα τα όργανα, στα μάτια, τους νεφρούς, τα νεύρα, τα αγγεία, τα πόδια, την καρδιά κ.α.
Ο διαβήτης αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρδιαγγειακά αίτια, από εγκεφαλικό επεισόδιο, από έμφραγμα μυοκαρδίου κ.λ.π., έτσι ώστε σήμερα ένας διαβητικός να θεωρείται και να αντιμετωπίζεται, ακόμα κι αν δεν έχει εμφανίσει συμπτώματα, σαν άτομο με Στεφανιαία Νόσο.
Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι σακχαρώδους διαβήτη, είναι ο διαβήτης τύπου 1, ο διαβήτης τύπου 2 και ο διαβήτης της κύησης.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF):
- 1 στους 11 έντεκα ανθρώπους στον κόσμο ζουν με ΣΔ
- 425 εκατομμύρια ενήλικες ζουν με ΣΔ (2017) – 693 εκατομμύρια ενήλικες εκτιμάται ότι θα αυξηθεί ο αριθμός το 2045
- 1 στους 2 ανθρώπους με ΣΔ παραμένουν αδιάγνωστοι (212 εκατ.)
- Περισσότερα από 1 εκατομμύριο παιδιά και έφηβοι, πάσχουν από ΣΔτ1
- Τα 2/3 των ανθρώπων με ΣΔ βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία (327 εκατ.)
- 4 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως προκάλεσε ο ΣΔ (2017)
- Κάθε 8 λεπτά ένας άνθρωπος πεθαίνει από ΣΔ
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, Γεώργιος Δημητριάδης, σε ομιλία του κατά την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, επεσήμανε ότι το 80% των περιπτώσεων ΣΔ τύπου 2 (ΣΔτ2) μπορεί να προληφθεί με την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, ενώ το 70% των πρώιμων θανάτων των ενηλίκων προκαλούνται από συνήθειες που υιοθετούνται κατά την περίοδο της εφηβείας.
«Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται κατακόρυφη αύξηση της εμφάνισης παχυσαρκίας και ΣΔτ2 στα παιδιά και η ευθύνη βαρύνει αποκλειστικά τις οικογενειακές συνήθειες. Όταν η οικογένεια τρώει υγιεινά γεύματα και ασκείται, όλα τα μέλη της υιοθετούν και ενισχύουν συμπεριφορές, οι οποίες επιτρέπουν την πρόληψη του ΣΔτ2 ή την ευκολότερη διαχείριση του ΣΔ τύπου 1 (ΣΔτ1) όταν αυτός εμφανισθεί. Η μείωση της εμφάνισης του ΣΔ ξεκινά επομένως από το σπίτι και η οικογενειακή υποστήριξη είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόληψη, πρώιμη εντόπιση, εκπαίδευση, ψυχική-συναισθηματική στήριξη, φροντίδα και διαχείριση του ΣΔ».
Στην Ελλάδα, ο ΣΔ παρουσιάζει ανοδική τάση τις τελευταίες δεκαετίες. Η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF, 2017), υπολόγισε το ποσοστό του ΣΔ στην Ελλάδα στο 8%. Τα ποσοστά αυτά (κατά μέσον όρο ~10%) συμφωνούν με τα διεθνή.
Η πρόληψη του ύπουλου εχθρού, εστιάζει στη διαφοροποίηση και τροποποίηση του τρόπου ζωής , με εξατομικευμένες παρεμβάσεις στη διατροφή και αύξηση της σωματικής δραστηριότητας. Μεταξύ άλλων, προτείνεται η μείωση των θερμίδων, η κατανάλωση τροφών με υψηλή θερμιδική αξία και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, και η αποφυγή ζάχαρης και ζαχαρούχων ποτών. Επιθυμητή είναι η δίαιτα πλούσια σε λαχανικά, φυτικές ίνες, άπαχο κρέας, ψάρι και γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλή συγκέντρωση λιπαρών.
Ειδικά όσον αφορά τα παιδιά θα πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση κακής ποιότητας φθηνών επεξεργασμένων τροφίμων και θα πρέπει αυξηθούν οι δραστηριότητες άσκησης τους.